طلق های پلاستیکی پلکسی گلاس
پلکسی گلاس (PlexiGlass) یا اکرولیک (Acrylic) پلیمر نام آشنایی است که افراد زیادی با آن سروکار دارند. این پلاستیک که عموماً به شکل ورق استفاده می شود کاربردهای گوناگونی دارد. از ماکت سازی گرفته تا ساخت تندیس و تابلو. با توجه به اینکه شرایط عرضه ی این ورق ها در بازار کشور از نظر قیمت، موجودی و میزان تولید نوسان دارد، استفاده کنندهگان از آنها که عموماً لیزرداران هستند، به فکر جایگزین مناسب برای پلکسی گلاس هستند. جایگزینی که هم بتوان با برش لیزری (برای سفارش برش لیزری اینجا کلیک کنید) آن را شکل داد و هم برخی خصوصیات ورق های اکرولیک را داشته باشد. البته برخی خصوصیات پلکسی نظیر میزان شفافیت یا تمیزی لبه ها بعد از برش لیزر منحصر به فرد است. اما برای بسیاری از کاربرد ها می توان از این ویژگی ها صرف نظر کرد. در بین موارد فوق، شاخص قیمت، مهمترین دلیل مهاجرت تولیدکنندهگان و لیزرداران از پلکسی به اجناس دیگر بوده است. لذا همیشه این سوال مطرح می شود که بهترین جایگزین پلکسی گلاس چیست؟
در این نوشته سعی داریم به این سوال پاسخ دهیم. در جواب این مساله، تلاش ما این بوده است که چند جایگزین مناسب برای این متریال معرفی کنیم. هرکدام از این جایگزین ها از یک پلکسی شباهت دارند. اما هیچ کدام را نمی توان دقیقاً شبیه پلکسی دانست.
جایگزین اول: طلق های کریستالی
در بازار طلق و ورق های پلاستیکی، اصطلاح طلق کریستال به نوع دیگری از پلیمر ها اطلاق می شود. این پلیمر هم مانند پلکسی دارای رنگ ها و طرح های مختلفی است. برای خرید آنلاین کریستال و یا کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید. مهمترین برتری کریستال نسبت به پلکسی، قیمت ارزان آن می باشد. اما تفاوت های دیگری نیز وجود دارد. دانستن این تفاوت ها به انتخاب متریال درست و مناسب کمک خواهد کرد. یک تفاوت، مربوط به ابعاد استاندارد است. ابعاد استاندارد ورق های کریستال عموماً 180*120 سانتی متر است. درحالی که ورق های پلکسی معمولاً 183*122 سانتی متر هستند. تفاوت دیگر به کیفیت برش و حک لیزری مربوط است. برش و حک روی ورق های اکرولیک یا همان پلکسی بسیار تمیز است. اما روی ورق های کریستال، منجر به ذوب شدگی می شود. بریا برش، این مشکل در ضخامت های پایین (مثلاً تا 3 میل) خیلی جلب توجه نمی کند. ولی وقتی ضخامت بالا می رود، کاملاً ذوب شدگی لبه ها محسوس است. البته باید توجه داشت که این مشکل، برای پروژه های زیادی ایراد ندارد و می توان با لبه های ذوب شده از این ورق های استفاده کرد. پلکسی ها از نظر مقاومت دربرابر شکستن و خش شدن، از کریستال ها مقاوم ترند. تفاوت مهم دیگری که در بین این دو متریال وجود دارد این است که عموماً پلکسی های موجود در بازار خارجی هستند، درحالی که کریستال ها ساخت داخل می باشند. به همین علت گاهی از کریستال با عنوان پلکسی ایرانی یا طلق ایرانی نام برده می شود.
جایگزین دوم: ورق های پلی کربنات
پلی کربنات نیز نام پلیمر دیگری است که در این صنف مورد استفاده قرار می گیرد. برتری مهم این متریال (نوع تخت آن مدنظر است) با پلکسی گلاس، استحکام آن می باشد. البته پلی کربنات ها دو نوع کلی دارند که عبارتند از پلی کربنات تخت و پلی کربنات دوجداره. برای برخی کاربردها نظیر بستن پنجره ها، سقف سایه بان پلی کربنات های دوجداره به صرفه تر هستند. اما برای برخی کاربرد ها نظیر برخی قطعات صنعتی و یا جایگزین نشکن برای شیشه، پلی کربنات های تخت توصیه می شوند. پلی کربنات ها نیز مانند پلکسی در رنگ ها و طرح های مختلف تولید می شود. نوع تخت این متریال معمولاً در ابعاد 3*2 متر عرضه می شود و ضخامت های مختلفی دارد. نوع دوجداره نیز معمولاً به شکل ورق های بزرگ لول شده با ابعاد 6*2 متر به فروش می رسد. این متریال بر خلاف روال رایج پلکسی ها عموماً ساخت ایران است. اگر قیمت این متریال را به صورت نسبی با پلکسی مقایسه کنیم، تفاوت چندانی مشاهده نمی شود. هرچند که دوجداره ها به علت وزن کمتر، ارزان تر هستند.
جایگزین سوم: ام دی اف های نازک ( 3 میلیمتر)
این روزها یکی از جایگزین های بسیار پر رونق پلکسی، ام دی اف های نازک هستند. این متریال که مانند پلکیس گلاس در رنگ ها و طرح های متنوعی وجود دارد، گاهی به صورت روکش دار و گاهی بدون روکش مورد استفاده قرار می گیرد. مهمترین مزیت این ورق ها نسبت به پلکسی گلاس قیمت ارزان آنهاست. البته همواره دوستانی که در زمینه ی این ورق ها کار می کنند، از عدم شفافیت آنها رنج می برند. این نکته باید همواره در طراحی سازه ها مورد توجه قرار گیرد. ورق های MDF را می توان مانند پلکسی گلاس به راحتی با لیزر برش داد. همچنین امکان حکاکی و درج طرح دلخواه نیز وجود دارد. البته معمولاً حکاکی روی نوع روکش دار بهتر جواب می دهد. تفاوت دیگر این ورق ها با پلکسی گلاس ابعاد آنهاست. معمولاً ورق های ام دی اف با ابعاد 240*180 سانتی متر به فروش می رسند. البته گاهی برخی فروشنده های آنها را به چهار قسمت با ابعاد 120*90 سانتی متر تقسیم می کنند.
جایگزین چهارم: مولتی استایل
مولتی استایل درواقع یک متریال دولایه محسوب می شود. این ماده نیز ماننده پلکسی به شکل ورق بوده و دارای چند رنگ مختلف است. اما ضخامت متنوعی ندارد. عموماً ورق های مولتی با چسب دوطرفه مورد استفاده قرار می گیرند. مهمترین ویژگی ورق های مولتی استایل نسبت به پلکسی گلاس، قیمت ارزان و دورنگ بودن آنهاست. دورنگ بودن به این معنی است که وقتی این ورق ها حکاکی می شوند، لایه ی رویی از بین می رود و لایه زیرین که رنگ متفاوتی دارد و معمولاً مشکی است، دیده می شود. این خاصیت زیبایی دوچندانی به این ورق ها بخشیده است.ابعاد این ورق ها نسبت به پلکسی کوچکتر است. ابعاد هر ورق استاندارد مولتی استایل 60*120 سانتی متر می باشد.
جایگزین پنجم: شیشه
شاید برای تبیین تفاوت شیشه با پلکسی توضیح زیادی نیاز نباشد. اما نوشتن چند نکته ضروری به نظر می رسد. اولاً در ویدئوی بالا مواردی به عنوان تفاوت این دو متریال مشخص شده است. دوماً مهمترین ویژگی و برتری شیشه نسبت به پلکسی قیمت ارزان آن می باشد. گاهی این تفاوت قیمت به 1/3 می رسد. یعنی مثلاً اگر قیمت یک واحد مشخص پلکسی 90 باشد، قیمت شیشه با مقدار مشابه، 30 خواهد بود. برتری دیگر شیشه نسبت به پلکسی گلاس مقاومت زیاد آن دربرابر خش شدن است. اما برای استفاده از شیشه به عنوان جایگزین اکرولیک موانعی نیز وجود دارد. یکی از این موانع شکنندگی زیاد آن می باشد. مانع دیگر سختی برش با سی ان سی است. یعنی در شیشه برای ایجاد شکل دلخواه هزینه ی بیشتری باید صرف کرد. اما لیزرهای برش پلکسی به وفور در کشور یافت می شوند. نکته ی دیگری که باید به آن اشاره کرد، خم پذیری مشکل و عدم تنوع رنگ در شیشه است. با این همه، برای برخی کاربردها، مثل میز کانتر فروشگاه ها بهتر است از شیشه استفاده شود.
جایگزین ششم: ورق های فلزی
شاید معرفی ورق های فلزی به عنوان جایگزین پلکسی گلاس کمی عجیب به نظر بیاید. اما برای برخی نیاز ها می توان از آنها استفاده کرد. مهمترین برتری این ورق ها نسبت به پلکسی قیمت ارزان تر آنها است. البته از این ورق ها، علی رغم این ویژگی مثبت، در هر جایی نمی توان استفاده کرد. ولی برای برخی استندها، تابلو ها و سازه ها، خصوصاً در تیراژ بالا می توان فلز را جایگزین پلکسی کرد. معمولاً تولیدات عمده با استفاده از فلزات بسیار مقرون به صرفه تر از پلکسی گلاس در می آیند. با توجه به گسترش استفاده از لیزرهای فلزات، امکان برش این ورق ها در اشکال دلخواه نیز به راحتی میسر است.
جمع بندی و نتیجه گیری
بد نیست در انتهای این مطلب، به چند نکته اشاره کنیم:
- هرچه اطلاعات ما نسبت به متریال های موجود بیشتر باشد، دست و بالمان برای طراحی بازتر است. یعنی علی رغم ضعف های کریستال نسبت به پلکسی، گاهی به راحتی و یا یک تغییر کوچک در طراحی، می توان این متریال ارزان را جایگزین کرد. بنابراین دانش و تجربه کمک شایانی به طراحی های مقرون به صرفه و بهینه می کند.
- ممکن است هرکدام از این متریال های در صنف های متعددی مورد استفاده قرار گیرد. اما در شغل ما یعنی طلق و برش لیزر، نوع خاصی از آنها مورد استفاده است. مثلاً همانطور که می دانید عموماً ام دی اف برای کابینت و دکوراسیون استفاده می شود. برای این کاربردها از نوع 16 میلیمتری و ضخیم استفاده می شود. اما در کارهای ما بیشتر مواقع فقط انواع نازک آن کاربرد دارد.
- همواره یکی از شاخص های انتخاب مواد اولیه، قیمت محصول نهایی است. لذا با توجه به شاخص های قیمت، دسترسی و سهولت تولید، متریال درس و مناسب را انتخاب کنید.